اگر کودک شما عادت دارد کودکان دیگر را بزند، این موضوع قطعا باعث استرس شما میشود و ممکن است این احساس را داشته باشید که دیگران کودکتان و نحوهی تربیت شما را دائماً مورد قضاوت قرار میدهند، نگران کودکانشان هستند و ضمناً اینکه با این رفتار ناخواسته در اوج عصبانیت با هیجان لحظهای و بدون فکر کردن به عواقب کارشان با این رفتار برخورد میکنند.
اما، خیالتان راحت؛ مطمئن باشید کارهایی هست که میتوانید انجام دهید و قبل از اینکه این عادت در کودکتان ادامهدار شود، جلوی آن را بگیرید. مرکز مشاوره یاسان در ادامه راهکارهایی برای این مشکل ارائه داده است:
کار کردن روی اینکه کودکتان کی و چرا دیگران را میزند، به شما کمک میکند تا بهترین راهها را برای پیشگیری و مقابله با این رفتار پیدا کنید. عموماً بچههای کوچک به دلیل احساساتی که هنوز نمیتوانند بیان کنند یا حتی درکشان نمیکنند، عصبانی شده و دیگران را میزنند. به ویژه کودکان نوپا مستعد انجام این کار هستند و این تا حد زیادی به اصطلاح “سندروم مخالفت کودکانه” ( دوران لجبازی کودکان در حال رشد زیر سه سال) برمیگردد. به خاطر داشته باشید که ما به دنبال توضیح هستیم، نه بهانه و توجیه.
2. تغییرات اساسی در زندگی که ممکن است بر رفتارشان تاثیرگذار بوده باشد را در نظر بگیرید
به این فکر کنید که آیا مسئلهای در زندگیشان هست که آرامش آنها را بر هم میزند؛ مثل نوزاد تازه متولد شده، جدایی میان خانواده، سرکار رفتن والدین، چنین مسائلی توجهی که کودکان لازم دارند را از آنها دریغ میکنند. زدن راهی برای جلب توجه بیشتر شما است؛ اگرچه ممکن است به چشم بزرگترها کار غلطی باشد اما برای کودکان نوپا و پیش دبستانی اغلب هر گونه توجهی ارزش معرکه گرفتن را دارد.
3. توجه کنید که آیا پرخاشگری در مواقع خاصی مثل وقت گرسنگی، خستگی یا ترس شدید بوجود میآید یا خیر
علتهای دیگر شامل خستگی، گرسنگی یا احساس ترس است. اگر کودک شما در یک بازی گیجکننده یا محیط مهدکودک احساس ناراحتی میکند، با زدن این را ابراز میکند. کودکانی که اسباببازیهایشان را باهم شریک میشوند و یا نوبتی بازی میکنند هم ممکن است عصبانی شوند.
4. علل و محرکهای اساسی را که تشخیص میدهید، برطرف کنید
اگر فکر میکنید مشکل مداومی باعث این پرخاشگریها شده است، راههایی را بررسی کنید که کمک میکنند عملا به این مشکل بپردازید. اگر در مهدکودک تحت فشار هستند یا نمیتوانند وسایلشان را با دیگران شریک شوند، از مربی مهد کمک بگیرید و راهی پیدا کنید که آنها احساس راحتی داشته باشند؛ برای مثال نوبتی بازی کردن را با آنها تمرین کنید. اگر کودکتان فقط به دنبال جلب توجه است، با او شعبده بازی کنید و هر روز برایش داستان خوانده او را در آغوش بگیرید و پیامک های محبتآمیز با هم رد و بدل کنید.
5. قبل از اینکه دوباره این اتفاق بیفتند، دربارهی واکنشتان فکر کنید و سنجیده واکنش نشان دهید این موضوع را با بقیهی اعضای خانواده یا پرستاران کودک نیز درمیان بگذارید
در این هنگام باید راهکاری داشته باشید؛ اگر مضطرب و خجالتزده هستید و به این فکر میکنید که در اوج عصبایت باید چه واکنشی نشان دهید، احتمالاً تصمیم خوبی برای مدیریت این رفتار در فرزند خود نخواهید گرفت.
پاسخی برای این سوال داشته باشید که “اگر فرزندم کسی را زد، فلان کار را انجام خواهم داد”. اطمینان حاصل کنید که سایر مراقبین، مثل پرستار بچه، پدربزرگ، مادربزرگ و غیره که بطور منظم از کودک شما نگهداری میکنند، در صورت امکان رویکرد شما را انجام میدهند. بچههای کوچک با وجود ثبات بهترین کار را انجام میدهند ولی اگر شما و همسرتان به اینکه آنها به کسی صدمه بزنند، واکنش نشان بدهید اما، پدربزرگ و مادربزرگ آن را نادیده بگیرند، گیج میشوند.
6. عواقب کارشان را سریع به آنها گوشزد کنید
فرض کنید کودکتان به هنگام بازی کودک دیگری را زد؛ اگر شما منتظر بمانید به خانه برگردید و واکنش نشان دهید، خیلی دور از ذهن است که کودک واکنش شما را به کار اشتباهش ربط دهد. شما باید در لحظه جلوی این کار را بگیرید و واکنش نشان دهید.
هنگامی که چنین اتفاقی میافتد، سمت کودکتان بیایید و قاطعانه بگویید:” نباید بزنیش (یا چیزی شبیهه این) و سپس از او بخواهید از طرف مقابل عذرخواهی کند و او را با آرامش چند دقیقهای از آن محیط دور کنید.
7. در قبال این اشتباه، هرگز کودکتان را نزنید تا به او نشان دهید اینکار چه احساسی دارد؛ یا به او نخندید
هرگز کودکتان را نزنید تا نشان دهید اینکار چه احساسی دارد با اینکار او احتمالاً گیج شده و حتی ممکن است تصور کند که وقتی از کسی آزرده میشویم، زدن او کار درستی است. همچنین، هرگز به کارش نخندید!
8. اگر میدانید که کودکتان مستعد انجام اینکار است، مراقب کودکان دیگر باشید
تنها اینکه در صورت بروز مشکلات، حواسجمع و آمادهی مداخله باشید، برای دیگر کودکان عادلانه است. همچنین اگر مراقب باشید که اتفاقی نیفتد، والدین دیگر در صورت رخ دادن بدترین اتفاقات، میبخشند.
و در نهایت، اگر نگران رفتار فرزند خود هستید، با یک مشاوره یا روانشناس کودک صحبت کنید. مرکز مشاوره یاسان با داشته بهترین متخصصان روانشناسی کودک در غرب تهران ( شهرک غرب و سعادت آباد) و با سابقه طولانی در این زمینه آماده ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره به صورت حضوری و آنلاین است. برای دریافت وقت مشاوره می توانید از طریق سایت یاسان به آدرس www.yasanclinic.ir مراجعه کنید.