کودك از لحظهاي كه متولد ميشود يادگيري را آغاز ميكند. پس از مدت كوتاهي صورت مادر، پدر و بستگانش را تشخيص ميدهد و متوجه ميشود كه اگر زياد گريه كند، به او غذا ميدهند يا نوازشش ميكنند. در نخستين سالهاي حيات ياد ميگيرد چگونه راه برود، حرف بزند بخواند و بنويسد و چندين كار مهم و اعجاب انگيز ديگر هم انجام دهد.
یادگیری یکی از عالی ترین جلوه ها و ویژگیهای انسان به شمار میآید که اهمیت آن در رشد آدمی بسی فراتر از چشم انداز اندیشههای اوست. به سبب اهمیت و پیچیدگی مفهوم یادگیری از آن تعریف های مختلفی شده است. اما معروف ترین تعریف برای یادگیری، تعریف هیلگارد و مارکوئیز است. این دو روانشناس یادگیری را این گونه تعریف کردهاند: "یادگیری یعنی فرایند تغییرات نسبتاً پایدار در رفتار بالقوه فرد بر اثر تجربه."
دانشمندان معتقدند كه فرآيند يادگيري به ايجاد مداوم مسيرهاي عصبي جديد در ميان شبكه وسيع نورونهاي مغز وابسته است براي مثال ، فرض كنيد كه ميخواهيد نواختن چنگ را بياموزيد. مغز شما پيامهايي به ماهيچههاي بازو و دستهايتان ميفرستد، تا انگشتهايتان را در وضعيت ويژهاي قرار دهيد و تارها را به صدا در آوريد.
پيامهاي عصبي احتمالاً از طريق راههاي قبلي منتقل می شوند و در آغاز كار حركت انگشتهاي شما كند و ناهماهنگ است. پس از مدتي تمرين همان پيامهاي عصبي با سرعت بيشتر منتقل ميشوند مسيرهاي نوري رفته رفته تغييير مييابد و چندين گروه پيام را از مسيرهاي ميانبر و از ميان انبوه نورونها به ماهيچهها ميرسانند.
در حالي كه مسيرهاي كوتاهتر و منتظمتر به وجود ميآيد متوجه ميشويد كه حركت انگشتهايتان تندتر و دقيقتر شده است پس از مدتي ميتوانيد بدون نگاه كردن به دستهايتان به شيوه درست و لذت بخش چنگ بنوازيد.
یادگيري و بسياري از ساير تواناييهاي عقلي ما به حافظه وابسته است ما فقط واقعيتهايي مانند نام مرتفع ترين قلهي جهان را كه عمدتا شامل چند كلمه است به ياد نميسپاريم، بلكه الگوهاي حركت مانند دوچرخه سواري يا نواختن چنگ را هم به خاطر ميسپاريم و ميتوانيم مناظر، صداها، بوها و طعمها و حتي چگونگي "احساس" خود در يك رويداد مهم را به ياد آوريم.
حافظه شامل سه مرحله است. در مرحلهي نخست اطلاعاتي را كه ميخواهيم به ياد بسپاريم به مغز ميخورانيم؛ در مرحلهي دوم اين اطاعات را به شكلي در مغز ذخيره ميكنيم؛ و در مرحلهي سوم اطلاعات را پس ميگيريم و آن را به كار ميبريم. یکی از انواع حافظه که در یادگیری نقش بسزایی دارد و قابل تقویت و ارتقا است حافظه کاری است.
حافظه كاري در فعالیتهاي شناختي مانند یادگيري، استدلال و درك مطلب، اطلاعات را به طور موقت نگهداري مي كند. حافظه کاري توانایی نگهداري اطلاعات در ذهن تا زمان پایان انجام یک فعالیت را به عهده دارد.
پژوهشهاي انجام شده آن را به عنوان یکی از ضروريترین امکانات شناختی بشر که براي بسیاري از امور زندگی (مانند دوباره خوانی براي فهم یک مطلب دشوار) امري لازم و ضروري می دانند. نقص در حافظه کاری از ویژگی های کودکان دارای اختلال یادگیری است.
مرکز مشاوره یاسان، مرکز تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان